23
Czerwca 2006
PREMIERA
Tytuł oryginalny: De Wisselwachter
Reżyseria: Jos Stelling
Produkcja: Holandia 1986
Wersja: Z napisami
Wiek: 18+
Czas trwania: 97 min
Zwrotniczy
Tytułowy zwrotniczy (Jim van der Woude) to analfabeta mieszkający na odludziu, przy torach kolejowych, które łączą miasto z południem kraju. Żyje sam i jest regularnie odwiedzany jedynie przez listonosza, starego maszynistę i jego asystenta. Niemal niewolniczo poświęca się swojej pracy - przestawianiu zwrotnicy tak, by przejeżdżające pociągi mogły zmienić tor. Prawie nigdy się nie odzywa, co zresztą nie ma wielkiego znaczenia: jego z rzadka zaglądający goście są równie małomówni, co on sam. Spokojne, powolne życie bohaterów burzy niepsodziewane pojawienie się pieknej Francuzki (w tej roli Stéphane Excoffier), która przez przypadek wysiada z przejeżdżającego pociągu i, zmuszona okolicznościami, pozostaje na miejscu przez cały rok. Rozmowa ze zwrotniczym jest niemożliwa - on nie mówi po francusku, ona po holendersku. Jednak sama obecność kobiety zmienia dotychczasowe relacje pomiędzy mężczyznami i ujawnia ich utajone dotychczas aspekty. Film nakręcony został na podstawie uznanej powieści Jean-Paula Franssensa. Starannie zrealizowany, niemal pozbawiony dialogów, opiera się na efektach dźwiękowych. Odgłosy czy słowa to tylko przerywniki ciszy; gesty, wymiana spojrzeń są donioślejsze niż dialogi. Podobnie muzyka buduje napięcie emocjonalne lub podkreśla fantasmagorię obrazu.